Montreal, jest nie tylko drugim co do wielkości miastem Kanady, ale rόwnież największym portem morskim wschodniej części kraju. Przez jakiś czas, w latach 1844 – 1849, Montreal był nawet stolicą prowincji Quebec. Nadal jest głόwnym ośrodkiem gospodarczym i kulturalnym francuskojęzycznej części Kanady. Powstał jako niewielka osada francuska na cześć królewską nazwany Mont Royal – “Wzgórze królewskie” – stąd obecna nazwa. Największego uroku dodaje miastu piękne położenie nad rzekąŚwiętego Wawrzyńca. Zespół miejski jest położony na dwóch wyspach, Île de Montréal i Jésus, leżących tuż na wschód od zbiegu rzeki Świętego Wawrzyńca i rzeki Ottawa. Wyspy opływa główny nurt rzeki Świętego Wawrzyńca i jej dwie odnogi, rzeki: Rivière des Mille Îles i Rivière des Prairies. Chyba każdy z nas będzie pamiętał, że podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1976 roku, odbywających się w Montrealu, Polacy świętowali sukces Jacka Wszoły w skoku wzwyż (swoja drogą ojciec Jacka – Roman – był przez wiele lat moim trenerem lekkoatletyki, a Jacek jako mały chłopak jeździł z nami na obozy sportowe). Podczas naszej wizyty w Montrealu nie mieliśmy szczęścia do pogody. Deszcz uwziął się na nas, jakby chciał, abyśmy dokładnie mogli zwiedzić Bazylike Notre-Dame, a „odpuścili sobie” inne obiekty do zwiedzania w mieście. I tak się stało. Po spędzeniu kilku godzin w Bazylice postanowiliśmy pospacerować troche w deszczu, ale nie należało to do przyjemności (poza krótkimi chwilami bez opadόw). Na pocieszenie już zawsze będziemy pamiętali, że Bazylika jest najstarszym kościołem Kanady wzniesionym w stylu neogotyckim. Od 1989 roku jest narodowym pomnikiem historycznym. Ciekawostką jest także fakt, że należący do Bazyliki cmentarz (Notre-Dame-des-Neiges), położony na wzgórzu Mont Royal, jest największym cmentarzem Kanady i trzecim pod względem wielkości w Ameryce Północnej. Niestety deszcz nie pozwolił nam go zobaczyć. Może następna nasza wizyta w Montrealu będzie przy lepszej pogodzie. Nie mniej jednak warto odwiedzić Montreal mając w planie odwiedzenie tego kolosa jakim niewątpliwie jest Bazylika. Oprόcz głόwnego ołtarza i wielu rzeźb znajdujących się w Bazylice, warto zwrόcić uwagę na potężne organy, ktόrych dźwięk roznosi się po Bazylice bardzo donośnym tonem. Organy składają się z 1648 piszczałek zgrupowanych w 25 głosach podzielonych na dwa manuały i pedał. Mieliśmy szczęście będąc w środku Bazyliki, bo ktoś grał na nich przez kilkadziesiąt minut. Stąd wiemy, że są naprawdę potężne. Podczas rozmowy z polskim księdzem, ktόrego mieliśmy okazję spotkać podczas naszego zwiedzania Bazyliki, dowiedzieliśmy się, że 11 września 1984 roku Jan Pawel II celebrował w Bazylice mszę dla dzieci, a 10 lat pόźniej, 18 grudnia 1994 roku, w Bazylice wzięli ślub Celine Dion i Rene Angelil.
