Kazimierz – część Krakowa wchodząca w skład Dzielnicy I Stare Miasto. Od powstania w XIV wieku do przełomu XVIII i XIX wieku był samodzielnym miastem, położonym na południe od Krakowa, oddzielonym od niego nieistniejącą już odnogą Wisły (był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego). Jego północno-wschodnią część zajmowała dzielnica żydowska. Przez wiele wieków Kazimierz był miejscem współistnienia i przenikania się kultury żydowskiej i chrześcijańskiej. Obecnie stanowi jedną z ważniejszych atrakcji turystycznych Krakowa, jest też jednym z ośrodków życia kulturalnego miasta… Obszar Kazimierza pierwotnie stanowił podmokłą rzeczną wyspę, położoną pomiędzy obecnym korytem Wisły a jej nieistniejącą dziś odnogą, zwaną Starą Wisłą. Przez wyspę tę przebiegał szlak handlowy wiodący z pobliskiego Krakowa na południe. W czasach wczesnego średniowiecza istniały na niej liczne osady, korzystające z bliskości królewskiej stolicy. Najstarsza z nich ukształtowała się wokół romańskiej rotundy na Skałce, wapiennym wzgórzu położonym nad Wisłą, na którym później zbudowano kościół św. Michała… W południowej części przyszłego Kazimierza była niewielka osada skupiona wokół istniejącego do roku 1787 kościoła św. Jakuba. Na wschodzie, w okolicach dzisiejszej ulicy Szerokiej, istniała od XII wieku wieś Bawół, skupiona wokół kościoła św. Wawrzyńca, który również nie przetrwał do czasów dzisiejszych – rozebrano go pod koniec XVIII wieku… Istotnym wydarzeniem w dziejach Kazimierza stało się zlokalizowanie na terenach dawnej wsi Bawół w roku 1495 tzw. miasta żydowskiego (oppidum iudaeorum) decyzją Jana Olbrachta, który z powodów politycznych i ekonomicznych polecił przesiedlić tamże Żydów mieszkających dotychczas w Krakowie. Przyczyną takiej decyzji było nakładanie się interesów polskich i żydowskich… Z biegiem wieków i stałym rozwojem zarówno Kazimierza, jak i Krakowa dotychczas utrzymywana odrębność miast stała się anachronizmem. W czasie trwania Sejmu Czteroletniego w wyniku prac Komisji Dobrego Porządku podjęto więc decyzję o włączeniu Kazimierza w struktury miejskie Krakowa jako jego nowej dzielnicy. Chociaż decyzja z 1792 nie okazała się trwała, Kazimierz ostatecznie utracił samodzielne prawa miejskie i został przyłączony do Krakowa w 1800… Przy samej ulicy Szerokiej znajduje się pięć bożnic. Najstarsza – Stara Bożnica, zniszczona podczas wojny, została odrestaurowana i dziś mieszczą się w niej zbiory judaistyczne Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Jedyną czynną obecnie ortodoksyjną bożnicą jest Bożnica Remu. W pobliżu znajduje się cmentarz Remuh – jeden z najstarszych w Europie i w Polsce cmentarzy żydowskich, na którym grzebano Żydów od połowy XVI do połowy XIX wieku. Jednakże najstarszy cmentarz żydowski mieścił się obok nieistniejącego już stawu poza murami miejskimi od strony północno-wschodniej, w okolicach dzisiejszej ulicy Dajwór. W roku 1800 powstał nowy cmentarz przy ulicy Miodowej. Natomiast w budynku przy ul. Szerokiej 6 mieściła się mykwa – rytualna łaźnia dla mężczyzn i kobiet. (Wikipedia). Nie wypada, będąc w Krakowie, nie zajrzeć na Kazimierz. Tu jeszcze można dostrzec, ślady kultury żydowskiej, która na stale wpisała się w historię Polski. Jest, na Kazimierzu, kilka autentycznie żydowskich restauracji, które wystrojem swoim, dają do zrozumienia, i przypomnienia, kto w tej dzielnicy Krakowa mieszkał (i mieszka nadal?). Co by nie mówić, jedzenie serwują doskonałe. Kazimierz krakowski ma swój urok, może dlatego zostało to zauważone i odpowiednio docenione, nie tylko przez nas, Polaków, kiedy zabytki Kazimierza wraz ze ścisłym Starym Miastem i Wawelem, zostały zapisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1978 r. Krakowski Kazimierz na pewno trzeba zobaczyć. Warto.
Visitor counter
-
